Οι ιοί δεν είναι οι μόνοι που πολλαπλασιάζονται κατά τη διάρκεια πανδημικών καταστάσεων έκτακτης ανάγκης, όπως αυτή του κορωνοϊού. Δεδομένου ότι σχεδόν ολόκληρος ο πλανήτης οδεύει σε γενικό “lockdown” λόγω COVID, οι χάκερ έχουν πάει σε “overdrive”, επιδιώκοντας να επωφεληθούν από την εκθετική αύξηση της αγωνίας και της ανησυχίας των καταναλωτών.
Σύμφωνα με μια λίστα παγκόσμιων καταχωρητών domain, τουλάχιστον 3.600 domain name που περιέχουν τη λέξη “κορονωϊός” ή σχετικές λέξεις-κλειδιά κατοχυρώθηκαν μόνο στο διάστημα μεταξύ 14-18 Μαρτίου. Τα περισσότερα από αυτά έχουν σίγουρα στόχο να προσελκύσουν ανυποψίαστους χρήστες του διαδικτύου, με στόχο την εμφύτευση κακόβουλου λογισμικού ή την εξαγωγή προσωπικών στοιχείων.
Όλα αυτά σημαίνουν ότι η περιήγηση στο διαδίκτυο για πληροφορίες σχετικά με τον COVID-19 ή ακόμα και την αγορά πρώτων υλών για την αντιμετώπιση του ιού, έχει γίνει μια επισφαλής δραστηριότητα. Έτσι πώς μπορείτε να μείνετε ασφαλείς στο διαδίκτυο κατά τη διάρκεια αυτής της δύσκολης εποχής; Ας δούμε αναλυτικά παρακάτω.
Πώς να αποφύγετε επικίνδυνες παγίδες στο διαδίκτυο
Πρώτα από όλα, και εδώ, πρέπει να μιλήσουμε για την προληπτική πλευρά της εξίσωσης. Στο πρόσφατο άρθρο μας για τις 2 νέες απάτες με στόχο κατόχους ιστοσελίδων, είχαμε τονίσει πως κανείς δεν μπορεί να μας βλάψει online αν δεν “βοηθήσουμε” και εμείς σε αυτή την κατεύθυνση. Ακριβώς όπως πρέπει να διατηρήσουμε την κοινωνική απόσταση για να ελαχιστοποιήσουμε την εξάπλωση του κοροναϊού, πρέπει επίσης να έχουμε επίγνωση των ψηφιακών κινδύνων για την πρόληψη της κλοπής ταυτότητας, οικονομικών ζημιών και ακόμα χειρότερων καταστάσεων που μπορεί να βρεθούμε.
Η κλίμακα του θέματος είναι τεράστια – οπότε μην πιστεύετε ότι έχετε “ανοσία” στις απάτες. Στην πραγματικότητα, οι απάτες που σχετίζονται με τον κορωνοϊό είναι μόνο ένα μικρό μέρος της χαοτικής “αγοράς” του ηλεκτρονικού εγκλήματος.
Προφανώς, τώρα που εμφανίζονται καθημερινά 15-20 χιλιάδες ιστότοποί με θεματολογία που περιστρέφεται γύρω από τον κορωνοϊό, γίνεται εύκολα αντιληπτό πως οι περισσότεροι δεν είναι νόμιμοι. Πολλοί δημιουργούνται για να πωλούν ψεύτικες θεραπείες ή προληπτικά φάρμακα. Άλλοι με “επικάλυψη” τον COVID-19 προωθούν επικίνδυνες δραστηριότητες. Πολλοί υπόσχονται είδη πρώτης ανάγκης, όπως μάσκες & αντισηπτικά που όμως δεν θα φτάσουν ποτέ στους καταναλωτές που τα παρήγγειλαν. Και μόνο ελάχιστοι από όλους αυτούς υποστηρίζονται από το κράτος και έχουν σκοπό την ενημέρωση των πολιτών.
Το συνταρακτικό στοιχείο σε αυτές τις απάτες είναι πως οι απατεώνες ακολουθούν παραπόδας τις πολιτικές των κυβερνήσεων. Και πάνω σε αυτές στήνουν σχεδόν την ίδια μέρα το σχέδιο εξαπάτησης, κάνοντας χρήση όλων των κρατικών πληροφοριών με παραλλαγές ώστε να μη γίνουν εύκολα αντιληπτοί. Πριν από λίγες μέρες ανακαλύφτηκε μια ψεύτικη ιστοσελίδα με την εμφάνιση του site της κινεζικής κυβέρνησης, με την επίσημη βιβλιογραφία του κορωνοϊού προκειμένου να υποστηρίξει τα σχέδια της. Πολλές ακόμα περιπτώσεις έχουν έρθει στο φως από όλο τον κόσμο. Με εκστρατείες απάτης που κρύβονται πίσω από αξιόπιστες πηγές όπως ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας.
Οι σύγχρονες απάτες χρησιμοποιούν πραγματικά συμβάντα και κρατικές υποδομές για να δείχνουν αληθινές
Όποιος έχει ήδη πέσει θύμα από μικρές καθημερινές απάτες στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, γνωρίζει ότι αυτές έρχονται σε πολλές μορφές. Κάποιες από αυτές είναι εύκολο να εντοπιστούν. Ιδίως όταν έχουν κακογραμμένα μηνύματα, ορθογραφικά και συντακτικά λάθη και προφανώς οδηγούν σε ψεύτικες ιστοσελίδες. Αλλά άλλοι είναι πιο εξελιγμένοι.
Πάρτε, για παράδειγμα, τα μηνύματα μέσω Viber ή WhatsApp. Από την έκτακτη ανάγκη του COVID-19, τα συγκεκριμένα δίκτυα έχουν γίνει ένας σημαντικός πόρος επικοινωνίας για οικογένειες αλλά και κοινότητες. Αλλά ταυτόχρονα λειτουργούν και ως ένας καλός “αγωγός” για παραπληροφόρηση και απάτες.
Πολύ πειστικές αποδείχτηκαν οι εκστρατείες απάτης που χρησιμοποίησαν την κρατική ταυτότητα διαφόρων χωρών. Υποσχόμενοι π.χ. βοήθεια για την καταβολή έκτακτης επιδότησης, επιστροφή φόρων, οφέλη έκτακτης ανάγκης κλπ. Αυτός ο τύπος μηνυμάτων ήταν τόσο αποτελεσματικός, διότι πολλές κυβερνήσεις έχουν πλέον δρομολογήσει ριζοσπαστικές πολιτικές για να παράσχουν στήριξη στους πολίτες. Έτσι, το ηλεκτρονικό ψάρεμα (phishing) μπορεί να συνδυαστεί σε επίσημες επικοινωνίες, με βάση πραγματικά συμβάντα.
Ταυτόχρονα, η αβεβαιότητα, οι εικασίες και η προσπάθεια των ΜΜΕ να ενημερώσουν σχετικά με τα εμβόλια, τα ποσοστά θνησιμότητας, τις πιθανές θεραπείες και τις θεωρίες συνωμοσίας σχετικά με την προέλευση του COVID-19, έχουν οδηγήσει σε έκρηξη μηνυμάτων phishing μέσω ηλεκτρονικού ταχυδρομείου και social media. Τι προκαλούν όλα αυτά μαζί; Το φυσικό άγχος μας στρέφεται εναντίον μας. Βάλτε τις δύο στρατηγικές μαζί, και ακολουθεί το χάος!
Και οι επιχειρήσεις στο στόχαστρο των απατεώνων
Μερικοί απατεώνες βρήκαν τον COVID-19 ως ευκαιρία να βγάλουν μερικά εύκολα χρήματα. Έτσι, στόχευσαν αυτούς που έχουν πληγεί περισσότερο: Επιχειρήσεις διαφόρων επαγγελματικών κλάδων που “χτυπήθηκαν” από τον κορωνοϊό.
Οι επιτήδιοι αντιλήφθηκαν πως η νέα πραγματικότητα θα οδηγήσει σε ανάπτυξη των επιχειρήσεων online και ακόμα και δραστηριότητες που μέχρι χθες δεν είχαν ηλεκτρονική παρουσία, τώρα θα αναγκαστούν να στραφούν στο internet και στο ηλεκτρονικό εμπόριο.
Έτσι, σε χρόνο ρεκόρ φτιάχτηκαν ιστότοποι δήθεν “εταιρείων κατασκευής ιστοσελίδων” που “νοιάζονται” τόσο πολύ τους επιχειρηματίες που επλήγησαν, και τους χαρίζουν website, ηλεκτρονικά καταστήματα, ή τους τα πωλούν σε εξευτελιστικές τιμές με την υπόσχεση πως σε χρόνο ρεκόρ θα είναι έτοιμα!
Στον ίδιο παλμό, με “συγκλονιστικές” προσφορές παρέχονται και δήθεν υπηρεσίες digital marketing, που ξεκινούν να διατίθενται από δωρέαν ως και ελάχιστα χρήματα. Οι απατεώνες με την προκάλυψη της εργασίας από το σπίτι, επικοινωνούν με τους ανυποψίαστους μόνο μέσω κινητού τηλεφώνου και συνήθως οι επικοινωνίες συνεχίζονται μέχρι την κατάθεση της προκαταβολής…
“Εμβολιάστε” τον εαυτό σας ενάντια σε απάτες από κοροναϊό
Όλα αυτά καθιστούν ζωτικής σημασίας για τους χρήστες του διαδικτύου να εκπαιδεύονται για τον τρόπο εύρεσης πληροφοριών και για τον τρόπο φιλτραρίσματος των πιθανών κινδύνων από χρήσιμες πηγές. Υπάρχουν κάποιες πολύ προφανείς κανόνες που όλοι πρέπει να εφαρμόσουμε, αλλά συχνά δεν το κάνουμε.
Για παράδειγμα, σε περιόδους όπως αυτές, η χρήση των κοινωνικών μέσων ενημέρωσης (και μάλιστα της Google) ως κύρια πηγή πληροφοριών σας δεν είναι σοφό. Το ίδιο ισχύει και για τα ενημερωτικά μηνύματα μέσω ηλεκτρονικού ταχυδρομείου. Αντ ‘αυτού, η επίσκεψη στους ιστότοπους των επίσημων φορέων, όπως o ΕΟΔΥ, ο Π.Ο.Υ. κλπ. είναι σίγουρο πως παρέχουν ασφαλείς πληροφορίες.
Η χρήση καθιερωμένων πηγών πληροφοριών δεν θα βελτιώσει μόνο την ποιότητα των γνώσεων σας. Τα ενημερωτικά μηνύματα μέσω ηλεκτρονικού ταχυδρομείου είναι ευρέως ευάλωτα σε απατεώνες, οι οποίοι δημιουργούν αξιόπιστες επαφές, μόνο για να συμπεριλάβουν επικίνδυνους δεσμούς. Οι τυχαίοι ιστότοποι που βρέθηκαν μέσω αναζητήσεων Google ή ιστότοποι που εμφανίζονται σε ροές στο Facebook είναι εξίσου επικίνδυνοι.
Όπως δείχνει η προϊστορία σε διάφορες μορφές ηλεκτρονικής απάτης, είναι σημαντικό να προσέξουμε τα domain name. Αν ένας ιστότοπος έχει μέσα στην ονομασία του κάτι με “COVID” ή “Coronavirus”, να είστε σκεπτικοί. Ειδικά, αν προσπαθεί να πουλήσει κάτι ή υπόσχεται να ξεδιπλώσει αποκαλύψεις που δεν θα βρείτε αλλού.
Πώς μπορείτε να βρείτε πόρους που μπορείτε να εμπιστευτείτε κατά τη διάρκεια της κρίσης του κοροναϊού
Αυτή την εποχή η πληροφορία και η ενημέρωση είναι απαραίτητες όσο ποτέ. Με την προϋπόθεση να λαμβάνονται από μέσα που μπορείτε να εμπιστευτείτε. Όσο εξελίσσεται η κρίση θα πρέπει όλοι να είμαστε σε θέση να μείνουμε ενημερωμένοι. Χωρίς όμως να διακινδυνεύουμε τα προσωπικά μας δεδομένα ή την οικονομική μας ασφάλεια.
Σε γενικές γραμμές, οι τοποθεσίες που μεταφέρουν γεγονότα πραγματικού χρόνου για την έκταση του κορωναϊού θεωρούνται πως είναι αξιόπιστες. Όπως τα μεγάλα ειδησεογραφικά μέσα εφημερίδων, και τηλεοπτικά κανάλια.
Αν για οποιοδήποτε λόγο χρειάζεται να επισκεφθείτε ένα λιγότερο καθιερωμένο website, θα σας βοηθήσουν μερικοί απλοί έλεγχοι ασφάλειας. Αναζητήστε το “HTTPS” στη γραμμή διευθύνσεων (όχι μόνο “HTTP”). Καθώς αυτό υποδηλώνει ότι ο ιστότοπος χρησιμοποιεί κρυπτογράφηση για την προστασία της επισκεψιμότητας των χρηστών. Δεν είναι καιρός να βασίζεστε σε μη ασφαλείς ιστότοπους.
Και αν θέλετε να κάνετε μια έρευνα σε έναν οργανισμό, προσπαθήστε να αποφύγετε τη χρήση webforms ή online ερωτηματολογίων. Η κλήση μέσω τηλεφώνου είναι προτιμότερη για λόγους ασφαλείας. Αλλά εάν χρειάζεται να αλληλεπιδράσετε ψηφιακά, η χρήση ενός VPN ή κρυπτογραφημένου λογαριασμού ηλεκτρονικού ταχυδρομείου μπορεί να σας βοηθήσει.
Όλοι είμαστε “τυφλοί” σε κάποιο βαθμό κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου, από ερευνητές εμβολίων, μέχρι αναλυτές του διαδικτύου, αλλά και απλοί χρήστες. Μπορούμε να ελαχιστοποιήσουμε τον κίνδυνο να πέσουμε θύματα απατεώνων και έτσι θα εξαλείψουμε μια πηγή σύγχυσης και άγχους. Επομένως, με βάση πως οτιδήποτε μπορεί να μην είναι αυτό που φαίνεται, χρειάζεται να κάνετε μόνο 3 πράγματα.: Nα είστε προσεκτικοί, να είστε προσεκτικοί και να είστε προσεκτικοί!
*ΑΠΑΓΟΡΕΥΕΤΑΙ ΡΗΤΑ η αντιγραφή και οποιαδήποτε χρήση, αναπαραγωγή, αναδημοσίευση, αποθήκευση, πώληση. Μετάδοση, διανομή, έκδοση, εκτέλεση, φόρτωση (download), μετάφραση, τροποποίηση με οποιονδήποτε τρόπο. Τμηματικά ή περιληπτικά του περιεχομένου της ιστοσελίδας. Ακόμα και με αναφορά της πηγής με ενεργό σύνδεσμο, χωρίς έγγραφη άδεια του εκδότη.
